Πανευρωπαϊκή έρευνα αποκαλύπτει τη χρήση ναρκωτικών σε περισσότερες από 100 πόλεις, μέσω της ανάλυσης των αστικών λυμάτων – 22/03/2023

Πανευρωπαϊκή έρευνα αποκαλύπτει τη χρήση ναρκωτικών σε περισσότερες από 100 πόλεις, μέσω της ανάλυσης των αστικών λυμάτων

Τα αποτελέσματα για την Κύπρο προκύπτουν από τη συνεργασία του Διεθνούς Ερευνητικού Κέντρου Νερού Νηρέας του Πανεπιστημίου Κύπρου με την Αρχή Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου. 

* των Δρ Μάγδας  Ψυχουδάκη, Δρ. Χρίστου Μηνά, κ. Μαρίας Σαββίδου, και Δρ Δέσπως Φάττα-Κάσινου

To Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (ΕΚΠΝΤ – European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction, EMCDDA) ανακοινώνει σήμερα τα αποτελέσματα πανευρωπαϊκής έρευνας για τη χρήση ψυχοδραστικών ουσιών στην Ευρώπη. Η συγκεκριμένη μελέτη βασίζεται στη μεθοδολογία της επιδημιολογίας λυμάτων, η οποία στηρίζεται στο γεγονός ότι τόσο χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται ή καταναλώνονται από τους κατοίκους μίας κοινότητας (π.χ. φαρμακευτικές ενώσεις, ναρκωτικά, φυτοφάρμακα, προϊόντα προσωπικής υγιεινής), όσο και ιοί/παθογόνοι οργανισμοί που κυκλοφορούν στην κοινότητα, καταλήγουν στο κοινό δίκτυο των αστικών λυμάτων και ακολούθως στον σταθμό επεξεργασίας αστικών λυμάτων που εξυπηρετεί τη συγκεκριμένη περιοχή.

Όπως αναφέρει η Δρ Δέσπω Φάττα-Κάσινου, Καθηγήτρια στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών και Μηχανικών Περιβάλλοντος και στο Διεθνές Ερευνητικό Κέντρο Νερού Νηρέας του Πανεπιστημίου Κύπρου, «από το 2020 η επιδημιολογία λυμάτων εφαρμόζεται στην Κύπρο για την παρακολούθηση του κορωνοϊού SARS-CoV-2 από την ερευνητική ομάδα του Νηρέα, ενώ ήδη από το 2012 η Κύπρος συμμετέχει μέσω και πάλι του Ερευνητικού Κέντρου Νηρέας στο ευρωπαϊκό Δίκτυο SCORE του EMCDDA, παρέχοντας δεδομένα κατανάλωσης ναρκωτικών για τη Λευκωσία και τη Λεμεσό, εφαρμόζοντας αυτή τη μεθοδολογία».

Έχοντας την πολύτιμη στήριξη της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου (ΑΑΕΚ) που χρηματοδοτεί πλήρως το ερευνητικό πρόγραμμα παρακολούθησης ψυχοδραστικών ουσιών στα λύματα στην Κύπρο, η ερευνητική ομάδα μελετά την κατανάλωσή τους στα μεγαλύτερα αστικά κέντρα, δηλαδή στη Λευκωσία, Λεμεσό, Λάρνακα, Πάφο, και Αγία Νάπα-Παραλίμνι. Η μελέτη εκπονείται με βάση το κοινό αναλυτικό πρωτόκολλο του Δικτύου SCORE, παρέχοντας τα δεδομένα χρήσης αμφεταμίνης, μεθαμφεταμίνης, MDMA (ecstasy), κοκαΐνης και κεταμίνης για τον πληθυσμό που εξυπηρετείται από κάθε σταθμό επεξεργασίας αστικών λυμάτων¹.

Σήμερα, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός EMCDDA δημοσιεύει τα αποτελέσματα της έρευνας που διεξήχθηκε την άνοιξη του 2022 από το συνεχώς αναπτυσσόμενο Δίκτυο SCORE, με τη συμμετοχή φέτος 104 πόλεων από 21 χώρες (20 χώρες της Ευρώπης και Τουρκία), συμπεριλαμβανομένης της Λευκωσίας, της Λεμεσού, της Πάφου, της Λάρνακας και της περιοχής Αγίας Νάπας-Παραλιμνίου, με πολύ ενδιαφέροντα ευρήματα.

Όπως καταδεικνύουν τα αποτελέσματα της έρευνας, η χρήση της κοκαΐνης στην Ευρώπη παρουσιάζει αυξητική τάση τον τελευταίο χρόνο. Η αύξηση παρατηρείται στην πλειονότητα των πόλεων που συμμετείχαν στην έρευνα, ενώ οι υψηλότερες τιμές κατανάλωσης κοκαΐνης παρατηρήθηκαν σε περιοχές της δυτικής και νότιας Ευρώπης (Βέλγιο, Ολλανδία, Ισπανία και Πορτογαλία). Η χρήση κοκαΐνης στην Κύπρο προσδιορίστηκε σε σχετικά χαμηλά επίπεδα σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, με τη μεγαλύτερη κατανάλωση να παρουσιάζεται στη Λεμεσό, για άλλη μια χρονιά, όπου επίσης παρατηρήθηκε αύξηση της χρήσης της, σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο.

Ακόμη σημαντικότερη είναι η αύξηση που παρατηρήθηκε στη χρήση μεθαμφεταμίνης (στα 2/3 των πόλεων που συμμετείχαν στην έρευνα), η οποία πλέον βρίσκεται σε σημαντικά επίπεδα σε Βέλγιο, Ισπανία, Γερμανία, αλλά και στην Τουρκία, όπως επίσης και στην Κύπρο. Σε όλες τις πόλεις παρατηρήθηκε αύξηση της χρήση της σε σχέση με πέρυσι. Μάλιστα, οι κυπριακές πόλεις είναι αρκετά ψηλά στην κατάταξη, με τη μεγαλύτερη κατανάλωση να παρουσιάζεται σε Λάρνακα και Λεμεσό.

Στον αντίποδα, πολύ χαμηλή σε σχέση με τα ευρωπαϊκά δεδομένα, βρέθηκε η χρήση MDMA και αμφεταμίνης, σε όλες τις πόλεις της Κύπρου. Γενικά, η μεγαλύτερη κατανάλωση της MDMA παρατηρήθηκε στο Βέλγιο, την Τσεχία, την Ολλανδία, την Ισπανία και την Πορτογαλία, ενώ τα υψηλότερα επίπεδα χρήσης αμφεταμίνης παρατηρήθηκαν σε χώρες της βόρειας και ανατολικής Ευρώπης (Σουηδία, Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία).

Μεικτή εικόνα με αυξομειώσεις σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, παρουσιάζει η χρήση κάνναβης στην Ευρώπη, με τις χώρες του νότου και της ανατολικής Ευρώπης να εμφανίζουν μεγαλύτερη κατανάλωση κάνναβης. Στην Κύπρο, η χρήση της είναι επίσης σημαντική, κοντά στον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Τέλος, για πρώτη φορά, η κεταμίνη συμπεριλήφθηκε στις εξεταζόμενες ενώσεις, καθώς παρατηρείται αυξημένη διαθεσιμότητα της ουσίας στην Ευρώπη. Στην Κύπρο, τα επίπεδα κεταμίνης που προσδιορίστηκαν ήταν πολύ χαμηλά, ενώ η μεγαλύτερη κατανάλωση εντοπίστηκε σε Δανία, Ιταλία, Ισπανία και Πορτογαλία.

Ο πρόεδρος της Αρχής Αντιμετώπισης Εξαρτήσεων Κύπρου, Δρ. Χρίστος Μηνά, σχολίασε τα ευρήματα της έρευνας, τονίζοντας τη σημασία της, εξηγώντας ότι τέτοιου είδους μελέτες επιτρέπουν την έγκαιρη λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση του προβλήματος της χρήσης παράνομων ναρκωτικών ουσιών στην Ευρώπη.

Όλα τα αποτελέσματα της έρευνας του SCORE παρουσιάζονται στον σύνδεσμο: https://www.emcdda.europa.eu/publications/html/pods/waste-water-analysis_en